Αν και επιταχύνει σταθερά τον βηματισμό της την τελευταία δεκαετία και μάλιστα να είναι στους πλέον γρήγορους …δρομείς στην Ευρώπη, η Ελλάδα δεν καταφέρνει να βελτιώσει θεαματικά τις επιδόσεις της στο πεδίο της καινοτομίας. Έτσι, και για το 2024 παραμένει στην ομάδα των μέτρια καινοτόμων χωρών της ΕΕ (Moderate Innovator).

Για το 2024, οι επιδόσεις της Ελλάδας στην καινοτομία φτάνουν το 77,5% του μέσου όρου της ΕΕ για το 2024, επίδοση η οποία είναι, μάλιστα, κάτω από τον μέσο όρο των υπόλοιπων “μέτρια καινοτόμων” ευρωπαϊκών κρατών (84,8%). Πάντως, η Ελλάδα, αν και ασθμαίνοντας, καταφέρνει να βελτιώνει τη θέση της, με την επίδοση της χώρας μας να αυξάνεται περισσότερο από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο (+10%).

Πρωταθλητές καινοτομίας οι Δανοί- Τρέχει η Ελλάδα, αλλά παραμένει μια μέτρια καινοτόμος χώρα στην ΕΕ-Οι εθνικές μας επιδόσεις

Η έκθεση της Κομισιόν για την πορεία της καινοτομίας στην Ευρώπη αποκαλύπτει τα ατού και τους “αδύναμους κρίκους” της καινοτομικής δραστηριότητας στην Ελλάδα. Η χώρα μας έχει καλές επιδόσεις στη καινοτομία, που προέρχεται από τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις (ΜμΕ), που εισάγουν καινοτομίες προϊόντων και επιχειρηματικών διαδικασιών. Επίσης, διακρίνεται στις πωλήσεις new-to-market και new-to-firm διαδικασιών.

Στον αντίποδα, σύμφωνα με την ίδια έκθεση, η Ελλάδα έχει πολλά μελανά σημεία στην πορεία της προς την καινοτομία. Για παράδειγμα, το ποσοστό των ξένων διδακτορικών φοιτητών ως ποσοστό όλων των διδακτορικών φοιτητών είναι εξαιρετικά χαμηλό, ενώ μικρή είναι η συμμετοχή του πληθυσμού στη δια βίου μάθηση, όπως μικρό είναι και το ποσοστό των εξαγωγών προϊόντων μεσαίας και υψηλής τεχνολογίας.

Πρωταθλήτρια η Δανία

Οι επιδόσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης στον τομέα της καινοτομίας εξακολουθούν να βελτιώνονται με σταθερό ρυθμό, σημειώνοντας αύξηση 10% από το 2017 και αύξηση 0,5% μεταξύ 2023 και 2024. Σύμφωνα με την έκδοση του 2024 του ευρωπαϊκού πίνακα αποτελεσμάτων για την καινοτομία (EIS), τα περισσότερα κράτη-μέλη της ΕΕ έχουν ενισχύσει τις επιδόσεις τους, αλλά η αύξηση ποικίλλει σημαντικά από το ένα στο άλλο.

Η Κύπρος και η Ελλάδα σημείωσαν τις μεγαλύτερες αυξήσεις, κατά +118% και +67% μονάδες, αντίστοιχα. Ωστόσο, οι επιδόσεις μειώθηκαν για επτά κράτη-μέλη, με τη μεγαλύτερη πτώση για την Πορτογαλία (-63% μονάδες), ακολουθούμενη από το Λουξεμβούργο (-34% μονάδες) και τη Φινλανδία (-26% μονάδες).

Μεταξύ του 2023 και του 2024, οι εθνικές επιδόσεις στον τομέα της καινοτομίας αυξήθηκαν σε 15 κράτη-μέλη, ενώ μειώθηκαν για μια άλλη ομάδα 11 κρατών. Η Δανία παραμένει η πλέον καινοτόμος χώρα της ΕΕ, ακολουθούμενη από τη Σουηδία, η οποία ηγήθηκε της κατάταξης μεταξύ 2017-2022.

Οι ηγέτες της καινοτομίας περιλαμβάνουν τέσσερα κράτη-μέλη, όπου η απόδοση είναι πάνω από το 125% του μέσου όρου της ΕΕ το 2024 (ίσο με 110,0). Αυτή η ομάδα περιλαμβάνει (κατά σειρά απόδοσης) τη Δανία, τη Σουηδία, τη Φινλανδία και την Ολλανδία.

Οι Ισχυροί Καινοτόμοι περιλαμβάνουν οκτώ κράτη-μέλη με απόδοση μεταξύ 100% και 125% του μέσου όρου της ΕΕ το 2024 (ίσο με 110,0). Αυτή η ομάδα περιλαμβάνει (κατά σειρά απόδοσης) το Βέλγιο, την Αυστρία, την Ιρλανδία, το Λουξεμβούργο, τη Γερμανία, την Κύπρο, την Εσθονία και τη Γαλλία.

Οι πρωτοπόροι της καινοτομίας στην Ευρώπη είναι χώρες, που διαθέτουν ιδιαίτερα ελκυστικά συστήματα έρευνας και έχουν ισχυρές επιδόσεις στην ψηφιοποίηση. Οι ισχυροί φορείς καινοτομίας παρουσιάζουν σημαντικά πλεονεκτήματα στα οικοσυστήματα καινοτομίας τους (καινοτομίες προϊόντων και επιχειρήσεων).

Η αξιολόγηση

Ο ευρωπαϊκός πίνακας αποτελεσμάτων για την καινοτομία (EIS) είναι μια ετήσια δημοσίευση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η οποία παρέχει συγκριτική αξιολόγηση των επιδόσεων καινοτομίας των κρατών-μελών της ΕΕ, των γειτονικών ευρωπαϊκών χωρών και επιλεγμένων παγκόσμιων ανταγωνιστών. Το EIS βασίζεται σε 32 δείκτες, που καλύπτουν την οικονομία, τις επιχειρήσεις και την επιχειρηματικότητα, τα προφίλ καινοτομίας, τη διακυβέρνηση και το πλαίσιο πολιτικής, την κλιματική αλλαγή και τη δημογραφία.

Η EIS 2024 καλύπτει όλα τα κράτη-μέλη της ΕΕ, 12 γειτονικές ευρωπαϊκές χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Μολδαβίας για πρώτη φορά, και με μικρότερο σύνολο δεικτών, 11 παγκόσμιους ανταγωνιστές. Το EIS 2024 κατηγοριοποιεί τα κράτη-μέλη σε τέσσερις ομάδες καινοτομίας με βάση τη βαθμολογία τους.