Τεράστια έλλειψη εξειδικευμένων στελεχών στον ευρύτερο χώρο των Τεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοινωνιών ταλανίζει την ελληνική αγορά, ναρκοθετώντας την ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων και της ίδιας της οικονομίας. Δεν είναι τυχαίο ότι ο κλάδος, που αναζητά τους περισσότερους υπαλλήλους στην Ελλάδα σήμερα, είναι η πληροφορική (32,5%), ενώ ακολουθεί ο ξενοδοχειακός και η εστίαση (12,2%), οι επαγγελματικές υπηρεσίες (12%), το λιανικό εμπόριο (5,4%) και οι τηλεπικοινωνίες (4,9%).

Επίσης, δεν είναι τυχαίο ότι μεταξύ 2020 και 2023 πενταπλασιάστηκαν οι αναζητήσεις εργαζόμενων από επιχειρήσεις και μάλιστα, μία στις τρεις αγγελίες αφορά τον τομέα της πληροφορικής. Η έλλειψη εντοπίζεται, κυρίως, σε προγραμματιστές, υπεύθυνους έργων πληροφορικής, ειδικούς της κυβερνοασφάλειας και αναλυτές μεγάλων δεδομένων (big data).

Μία στις τρεις αγγελίες αναζήτησης εργαζομένων αφορά τον τομέα της πληροφορικής-Τα ελληνικά πανεπιστήμια καλύπτουν μόνο το 50% των νέων αναγκών του κλάδου της Πληροφορικής για εξειδικευμένα στελέχη

Την ίδια στιγμή, που η αγορά “στεγνώνει” από εξειδικευμένους εργαζόμενους στο ΙΤ, τα ελληνικά πανεπιστήμια καλύπτουν μόνο το 50% των νέων αναγκών του κλάδου της Πληροφορικής για εξειδικευμένα στελέχη. Σύμφωνα με τη μελέτη “Mind the Gap: Γεφυρώνοντας το χάσμα μεταξύ Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης και Αγοράς Εργασίας”, από τα 36 σχετικά τμήματα πληροφορικής των ελληνικών ΑΕΙ αποφοιτούν κάθε χρόνο περίπου 4.500 πτυχιούχοι (μόλις το 50% των εισακτέων), ενώ η αγορά έχει ανάγκη σχεδόν για τους διπλάσιους.

“Ήδη στα μεγάλα έργα πληροφορικής του δημοσίου, ενώ οι διαγωνισμοί προχωρούν κανονικά, διαφαίνεται ένα σοβαρό πρόβλημα στην ομαλή εκτέλεσή τους, λόγω της έλλειψης ειδικών. Το φαινόμενο αυτό έχει αρχίσει, επίσης, να δημιουργεί πρόβλημα στην προσέλκυση σημαντικών επενδύσεων από μεγάλες τεχνολογικές εταιρείες και δυναμικές startups, για την ανάπτυξη κέντρων έρευνας και ανάπτυξης στην Ελλάδα”, αναφέρει η μελέτη των ΕΥ Ελλάδος, ELTRUN-ΟΠΑ και Endeavor Greece, που δημοσιοποιήθηκε χθες. 

Χάσμα προσφοράς και ζήτησης

Η μελέτη επισημαίνει την επιτακτική ανάγκη να γεφυρωθεί το χάσμα μεταξύ τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και αγοράς εργασίας, προκειμένου να αντιμετωπιστεί το ζέον πρόβλημα της έλλειψης εξειδικευμένου προσωπικού. Σήμερα, σύμφωνα με τα ευρήματα της μελέτης, μόλις το 51% των πανεπιστημιακών τμημάτων είναι προσανατολισμένα στο παραγωγικό αναπτυξιακό άλμα της χώρας.

Για την ακρίβεια, από τα 430 πανεπιστημιακά τμήματα της χώρας, μόνο τα 219 (51%) είναι προσανατολισμένα στο παραγωγικό αναπτυξιακό άλμα της Ελλάδας, παρέχοντας στους απόφοιτους άμεσες προοπτικές απασχόλησης στην ιδιωτική οικονομία. Ενδεικτικά, σε 42 τμήματα οι απόφοιτοι έχουν ως κύρια (ή μοναδική) επαγγελματική αποκατάσταση μια θέση στο Δημόσιο.

Αντίστοιχη είναι η εικόνα και στα μεταπτυχιακά προγράμματα, όπου, ενώ καταγράφεται ποσοτική επάρκεια ως προς τον αριθμό και τους φοιτητές των προγραμμάτων, διαπιστώνεται υπερσυγκέντρωση στις Επιστήμες Υγείας και στις Κοινωνικές και Ανθρωπιστικές Επιστήμες. Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι υπάρχουν 148 μεταπτυχιακά προγράμματα στον ευρύτερο χώρο της Πληροφορικής (9,9% στο σύνολο των μεταπτυχιακών). 

Έλλειψη αποφοίτων στην πληροφορική

Το ακαδημαϊκό έτος 2023-2024, σύμφωνα με τα ευρήματα της μελέτης, τα τμήματα με έμφαση στις σπουδές STEM (επιστήμη, τεχνολογία, μηχανική και μαθηματικά), αποτελούσαν το 30,7% του συνόλου των τμημάτων των ελληνικών πανεπιστημίων, ποσοστό ικανοποιητικό σε σχέση με άλλες χώρες. 

Ωστόσο, παρατηρείται ακόμη έλλειψη σε απόφοιτους πληροφορικής - ενός κλάδου με ιδιαίτερα υψηλή προστιθέμενη αξία για την ελληνική οικονομία - παρά τα 36 εξειδικευμένα τμήματα και τα 148 μεταπτυχιακά προγράμματα που λειτουργούν. 

Την έλλειψη αυτή εντείνουν παράγοντες, όπως τα ψηφιακά έργα του Ταμείου Ανάκαμψης, η μεγάλη ζήτηση στον ιδιωτικό τομέα, η ανάπτυξη του τοπικού κλάδου ΤΠΕ και των εξειδικεύσεων startups, αλλά και η λειτουργία τεχνολογικών κέντρων έρευνας και ανάπτυξης από μεγάλες διεθνείς εταιρείες.