Έρευνες - Μελέτες

5 θέσεις στο Δείκτη Παγκόσμιας Ανταγωνιστικότητας 2016-2017 έχασε η Ελλάδα - Στην 86η θέση μεταξύ 138 κρατών

28 ΣΕΠ 2016 Νατάσα Φραγκούλη fragouli@sepe.gr

Πολύτιμο έδαφος στην ανταγωνιστικότητα συνεχίζει να χάνει η ελληνική οικονομία, με τη θέση της Ελλάδας στον παγκόσμιο οικονομικό χάρτη να επιδεινώνεται. Η χώρα καταλαμβάνει την 86η θέση μεταξύ 138 κρατών στον κόσμο, σύμφωνα με την έκθεση “Global Competitiveness Report 2016 - 2017” του World Economic Forum, από την 81η μεταξύ 140 κρατών, που κατείχε στην προηγούμενη αξιολόγηση (“Global Competitiveness Report 2015 - 2016”).

Επιδεινώνεται η ανταγωνιστικότητα της Ελληνικής οικονομίας. Στην 86η θέση μεταξύ 138 κρατών η Ελλάδα στο Global Competitiveness Report 2016-2017 από την 81η θέση πέρυσιΗ πορεία της Ελλάδας στον παγκόσμιο χάρτη ανταγωνιστικότητας δεν έχει ευχάριστες διακυμάνσεις, με την ελληνική οικονομία να χάνει έδαφος έναντι των διεθνών ανταγωνιστών της. Η Ελλάδα την περίοδο 2014 - 2015 κατείχε την 81η θέση μεταξύ 144 χωρών στο Global Competitiveness Report, ενώ ένα χρόνο νωρίτερα βρισκόταν στην 91η θέση της σχετικής κατάταξης.

Σύμφωνα με το “Global Competitiveness Report 2016 - 2017”, που επεξεργάστηκε ο ΣΕΠΕ, προκύπτει ότι η Ελλάδα, με βαθμολογία 4,00 (με ανώτερη αξιολόγηση το 7), έχει να διανύσει μακρύ δρόμο για να προσεγγίσει επιδόσεις αντίστοιχες, για παράδειγμα, με αυτές της “πρωταθλήτριας” κόσμου στην ανταγωνιστικότητα -για 8η συνεχόμενη χρονιά- Ελβετίας (βαθμολογία 5,81). Ισχυρές επιδόσεις σε όλους τους επιμέρους τομείς, συνεχίζει να πετυχαίνει διαχρονικά η Σιγκαπούρη (5,72), που κατατάσσεται -επίσης για 8η φορά- στη 2η θέση της λίστας με τις πιο ανταγωνιστικές οικονομίες του πλανήτη.

Στο Δείκτη Παγκόσμιας Ανταγωνιστικότητας 2016 - 2017 του World Economic Forum, την 3η θέση καταλαμβάνουν οι ΗΠΑ (με βαθμολογία 5,70), ενώ από την 4η μέχρι και την 7η θέση στην κατάταξη της λίστας με τις πιο ανταγωνιστικές οικονομίες του πλανήτη καταλαμβάνουν ευρωπαϊκές χώρες, η Ολλανδία (5,57), η Γερμανία (5,57), η Σουηδία (5,53) και η Μεγάλη Βρετανία (5,49). Ιαπωνία (5,48) και Χονγκ Κονγκ (με βαθμολογία 5,48) ακολουθούν, ενώ η Φινλανδία (5,44) συμπληρώνει τη δεκάδα των πρωταθλητών κόσμου στην ανταγωνιστικότητα.

Τις επόμενες δέκα θέσεις (11 - 20) με τις πιο ανταγωνιστικές οικονομίες του κόσμου συμπληρώνουν η Νορβηγία, η Δανία, η Νέα Ζηλανδία, η Κίνα, ο Καναδάς, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, το Βέλγιο, το Κατάρ, η Αυστρία και το Λουξεμβούργο. Στον αντίποδα, τη χειρότερη επίδοση παγκόσμια στη φετινή αξιολόγηση κατέχει η Υεμένη (με βαθμολογία 2,74) καταλαμβάνοντας την τελευταία θέση της σχετικής λίστας.

1 Βαθμολογία από 1 έως 7. 2 Η έκδοση 2014 - 2015 περιελάμβανε 144 χώρες. Δ/Δ: Δεν είναι διαθέσιμη.
Σημείωση: Ο Δείκτης Παγκόσμιας Ανταγωνιστικότητας (Global Competitiveness Index) καταγράφει τους καθοριστικούς παράγοντες της μακροπρόθεσμης ανάπτυξης. Οι πρόσφατες εξελίξεις (όπως το Brexit, οι μεταβολές των τιμών των βασικών εμπορευμάτων και η αστάθεια της αγοράς) αντικατοπτρίζονται στο βαθμό που έχουν επίπτωση στα δεδομένα μέτρησης αυτών των καθοριστικών παραγόντων. Ο Δείκτης θα πρέπει να ερμηνεύεται στο πλαίσιο αυτό.
Πίνακας 1. Δείκτης Παγκόσμιας Ανταγωνιστικότητας - Κατάταξη Χωρών. Πηγή: The Global Competitiveness Report 2016 - 2017, επεξεργασία ΣΕΠΕ, 9/2016 - © 2016 World Economic Forum

ΕΛΛΑΔΑ

Η ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονομίας βρίσκεται κοντά και συγκεντρώνει ανάλογες επιδόσεις με το Μαυροβούνιο (82η θέση), την Κύπρο (83η), τη Ναμίμπια (84η) και την Ουκρανία (85η), πετυχαίνοντας ελαφρά χειρότερη βαθμολογία από αυτές. Βρίσκεται δε σε ελαφρά καλύτερη μοίρα από την Αλγερία (στην 87η θέση) και την Ονδούρα (στην 88η).

Η έκθεση Global Competitiveness Report 2016 - 2017, από την οποία προκύπτει η αξιολόγηση του Δείκτη Παγκόσμιας Ανταγωνιστικότητας, αναδεικνύει τους πιο προβληματικούς τομείς για την ελληνική οικονομία, που λειτουργούν ως “βαρίδια” για την ανταγωνιστικότητα της χώρας. Όπως προκύπτει από την επεξεργασία των στοιχείων, οι παράγοντες - με σειρά προτεραιότητας είναι: η αστάθεια των πολιτικών που εφαρμόζονται, oι φορολογικοί συντελεστές, η αναποτελεσματική γραφειοκρατία, η αδυναμία πρόσβασης σε χρηματοδότηση και το φορολογικό πλαίσιο.

ΓΕΝΙΚΗ ΕΙΚΟΝΑ

Η έκθεση αξιολογεί τις επιδόσεις των 138 χωρών σε τρεις βασικούς Άξονες: “Βασικές Απαιτήσεις”, “Ενισχυτές Απόδοσης” και “Καινοτομία και Πολυπλοκότητα” (σ.σ. κάθε ένας από αυτούς αναλύεται παρακάτω σε 12 συνολικά επιμέρους Πυλώνες και ειδικές κατηγορίες).

Από την ανάλυση των επιδόσεων της Ελλάδας στους τρεις βασικούς Άξονες, προκύπτει, ότι η χώρα συγκεντρώνει την καλύτερη βαθμολογία της και καταλαμβάνει υψηλότερη θέση στην παγκόσμια κατάταξη στους Πυλώνες: Υποδομές” (37η θέση), “Τεχνολογική Ετοιμότητα” (42η θέση) και “Τριτοβάθμια Εκπαίδευση & Κατάρτιση” (45η θέση). Στον αντίποδα, η Ελλάδα όχι μόνο δεν καταφέρνει να έχει μια καλή επίδοση σε μια σειρά από βασικούς Πυλώνες, που συγκροτούν το Δείκτη Παγκόσμιας Ανταγωνιστικότητας, αλλά εμφανίζει βαθμολογίες, που την κατατάσσουν στη βάση της παγκόσμιας κατάταξης.

Στον Πυλώνα “Οικονομική Ανάπτυξη της Αγοράς” κατέχει την 136η θέση (μόλις δύο θέσεις από τη χειρότερη θέση στον κόσμο), ενώ στον Πυλώνα “Μακροοικονομικό Περιβάλλον” η Ελλάδα καταλαμβάνει την 131η θέση μεταξύ 138 κρατών. Στο μεταξύ, στον Πυλώνα “Αποδοτικότητα της Αγοράς Εργασίας” η χώρα βρίσκεται στην 114η θέση, ενώ στον πυλώνα “Αποτελεσματικότητα της Αγοράς Αγαθών” την καταλαμβάνει μόλις την 89η θέση.

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗ ΕΤΟΙΜΟΤΗΤΑ

Η ελληνική οικονομία εμφανίζει καλύτερα αντανακλαστικά στον Πυλώνα “Τεχνολογική Ετοιμότητα” που βρίσκεται στην 42η θέση μεταξύ 138 οικονομιών.

Στους περισσότερους επιμέρους τομείς που συνδέονται με την τεχνολογική ετοιμότητα, η Ελλάδα παρουσιάζει αρκετά καλές επιδόσεις. Η Ελλάδα κατέχει τη 19η θέση στις “Συνδρομές Διαδικτύου από σταθερή τηλεφωνία”, την 37η στη “Χωρητικότητα διαδικτύου”, την 54η θέση στα “Άτομα που χρησιμοποιούν το Διαδίκτυο” και την 58η στη “Διαθεσιμότητα των τελευταίων τεχνολογιών”.

ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ

Στον Άξονα “Καινοτομία και Εξειδίκευση”, στον Πυλώνα “Πολυπλοκότητα Επιχειρήσεων”, η Ελλάδα κατατάσσεται στην 69η θέση από την 74η στην προηγούμενη αξιολόγηση.

Στον Πυλώνα “Καινοτομία” βρίσκεται στην 72η (από την 77η στην έκθεση του 2015 - 2016). Στον Πυλώνα, που αφορά στην “Καινοτομία”, η Ελλάδα καταλαμβάνει τη 10η θέση παγκόσμια στην κατηγορία “Διαθεσιμότητα Επιστημόνων και Μηχανικών”.

Στον αντίποδα, πάντως, στην κατηγορία “Κυβερνητικές προμήθειες προηγμένης τεχνολογίας και προϊόντων”, η Ελλάδα καταλαμβάνει την 121η θέση και στην κατηγορία “Συνεργασία πανεπιστημίων και βιομηχανίας σε Ε&Α” την 124η θέση. Στην “Ικανότητα για καινοτομία” κατατάσσεται στην 96η θέση παγκόσμια.

ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ

Στον Άξονα “Βασικές Απαιτήσεις” η Ελλάδα κατατάσσεται 80η μεταξύ των 138 χωρών. Στους επιμέρους Πυλώνες, που απαρτίζουν τον Άξονα, η χώρα κατέχει την 81η θέση στα “Θεσμικά Όργανα”, στις “Υποδομές” την 37η, στο “Μακροοικονομικό περιβάλλον” την 131η και στην “Υγεία και Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση” την 46η θέση.

Από τις επιμέρους κατηγορίες, του Πυλώνα “Θεσμικά Όργανα”, η Ελλάδα φαίνεται ότι δεν έχει καταφέρει να αντιμετωπίσει τις υφιστάμενες παθογένειες, που της στερούν θέσεις ανταγωνιστικότητας. Έχει μια από τις χειρότερες επιδόσεις, στην κατηγορία “Απόδοση του νομικού πλαισίου για τη διευθέτηση διαφορών”, καθώς καταλαμβάνει την 130η θέση. Επίσης, στην κατηγορία “Επιβάρυνση των κρατικών ρυθμίσεων” κατατάσσεται στην 129η θέση, ενώ στη “Σπατάλη των δημοσίων δαπανών” στην 123η θέση μεταξύ 138 χωρών.

ΕΝΙΣΧΥΤΕΣ ΑΠΟΔΟΣΗΣ

Στον Άξονα “Ενισχυτές Απόδοσης”, η Ελλάδα πετυχαίνει καλύτερη επίδοση, κατέχοντας την 67η θέση. Στους επιμέρους πυλώνες, η εικόνα για την Ελλάδα είναι η ακόλουθη: “Τριτοβάθμια Εκπαίδευση & Κατάρτιση” 45η θέση, “Αποτελεσματικότητα Αγοράς Αγαθών” 89η θέση, “Αποδοτικότητα Αγοράς Εργασίας” 114η θέση, “Οικονομική Ανάπτυξη της Αγοράς” 136η θέση, “Τεχνολογική Ετοιμότητα” 42η θέση και “Μέγεθος Αγοράς” 56η θέση.

Στον Πυλώνα “Αποτελεσματικότητα Αγοράς Αγαθών”, στον “Αριθμό διαδικασιών για έναρξη επιχείρησης”, η χώρα καταλαμβάνει την 41η θέση παγκόσμια. Αναφορικά με τον “Αριθμό ημερών για έναρξη επιχείρησης” κατατάσσεται στην 77η θέση.

Κακή βαθμολογία συγκεντρώνει η χώρα στην “Έκταση και επιπτώσεις φορολογίας για επενδύσεις”, φλερτάροντας με τις τελευταίες θέσεις της κατάταξης και συγκεκριμένα με την 136η. Δυσμενείς για την ανταγωνιστικότητα της χώρας είναι και οι επιδόσεις στην κατηγορία “Ευκολία Πρόσβασης σε δάνεια”, καταλαμβάνοντας την προτελευταία στον κόσμο (137η θέση), στη “Χρηματοδότηση μέσω της τοπικής αγοράς μετοχών” μόλις που καταλαμβάνει την 136η θέση και στη “Διαθεσιμότητα επιχειρηματικών κεφαλαίων” την 135η θέση.

Σημείωση: Η βαθμολογία είναι σε κλίμακα από 1: χειρότερη επίδοση έως 7: καλύτερη επίδοση, διαφορετικά υπάρχει η ένδειξη με αστερίσκο (*) ανά περίπτωση.
Πίνακας 2. Οι Πυλώνες του Δείκτη Παγκόσμιας Ανταγωνιστικότητας - Ανάλυση για την Ελλάδα. Πηγή: The Global Competitiveness Report 2016 - 2017, επεξεργασία ΣΕΠΕ, 9/2016 - © 2016 World Economic Forum
{{{ ArticleFiles }}}