Μια ισχυρή δέσμη δικαιωμάτων για την προστασία των καταναλωτών στο πλαίσιο της τεχνητής νοημοσύνης (Artificial Intelligence -AI) και της αυτοματοποιημένης λήψης αποφάσεων ζητά το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Η Επιτροπή Εσωτερικής Αγοράς και Προστασίας των Καταναλωτών του Κοινοβουλίου ενέκρινε την περασμένη εβδομάδα ψήφισμα για τις προκλήσεις που προκύπτουν από την ταχεία ανάπτυξη των τεχνολογιών τεχνητής νοημοσύνης και της αυτοματοποιημένης λήψης αποφάσεων.

Τα μέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ζητούν μία ισχυρή δέσμη δικαιωμάτων για την προστασία των καταναλωτών στο πλαίσιο του ΑΙΗ θέση των Ευρωβουλευτών είναι ότι η ΕΕ πρέπει να διασφαλίσει δίκαιη και ασφαλή χρήση του ΑΙ για τους καταναλωτές μέσα από την επικαιροποίηση των Κοινοτικών κανόνων περί ασφάλειας και ευθύνης λαμβάνοντας υπόψη τα προϊόντα τεχνητής νοημοσύνης. Το βασικό σκεπτικό των Βουλευτών είναι ότι -μέσω της αναθεώρησης- θα πρέπει να διασφαλίζεται ότι ο άνθρωπος είναι εκείνος που θα συνεχίσει να έχει τον έλεγχο σε ένα περιβάλλον όπου θα κυριαρχούν οι αλγόριθμοι της τεχνητής νοημοσύνης και της αυτοματοποίησης στη λήψη των αποφάσεων. «Όταν οι καταναλωτές αλληλεπιδρούν με ένα σύστημα αυτοματοποιημένης λήψης αποφάσεων, θα πρέπει να ενημερώνονται σωστά για τον τρόπο λειτουργίας του και για τον τρόπο με τον οποίο οι αποφάσεις του συστήματος μπορούν να ελεγχθούν και να διορθωθούν», αναφέρει η Επιτροπή στο σχετικό ψήφισμα.

Το ψήφισμα, το οποίο εγκρίθηκε στην επιτροπή με 39 ψήφους υπέρ, χωρίς ψήφους κατά και 4 αποχές, θα περάσει από την Ολομέλεια σε προσεχή σύνοδο ολομέλειας. Μετά από την ψηφοφορία στην Ολομέλεια, θα διαβιβαστεί στο Συμβούλιο της ΕΕ και στην Επιτροπή. Η Επιτροπή ανακοίνωσε ότι πρόκειται να παρουσιάσει τα σχέδιά της για μια ευρωπαϊκή προσέγγιση για το ΑΙ στις 19 Φεβρουαρίου 2020. 

Ο άνθρωπος στο επίκεντρο
«Τα συστήματα αυτά θα πρέπει να χρησιμοποιούν μόνο υψηλής ποιότητας και αντικειμενικά σύνολα δεδομένων και επεξηγηματικούς και αμερόληπτους αλγορίθμους, προκειμένου να ενισχυθεί η εμπιστοσύνη και η αποδοχή των καταναλωτών. Θα πρέπει να δημιουργηθούν δομές επανεξέτασης για την αντιμετώπιση πιθανών λαθών στις αυτοματοποιημένες αποφάσεις. Θα πρέπει επίσης να υπάρχει η δυνατότητα για τους καταναλωτές να αναζητούν ανθρώπινη κριτική και αποκατάσταση για αυτοματοποιημένες αποφάσεις που είναι τελικές και μόνιμες» συμπληρώνουν οι Ευρωβουλευτές.

Και καταλήγουν: «Οι άνθρωποι πρέπει πάντα να είναι τελικά υπεύθυνοι για τις αποφάσεις που λαμβάνονται μέσω των αυτοματοποιημένων διαδικασιών και ιδίως σε σχέση με τα ιατρικά, νομικά και λογιστικά επαγγέλματα και τον τραπεζικό τομέα». 

Συστάσεις
Συνολικά, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ζητά να προσαρμοστούν οι κανόνες ασφάλειας και ευθύνης, ώστε να συμπεριλάβουν τη διάσταση των νέων ψηφιακών τεχνολογιών.

-Τα προϊόντα με δυνατότητα AI μπορούν να εξελιχθούν και να ενεργήσουν με τρόπους που δεν προβλέπονται κατά την πρώτη διάθεσή τους στην αγορά. Οι ευρωβουλευτές καλούν την Επιτροπή να υποβάλει προτάσεις για την προσαρμογή των κανόνων ασφαλείας της ΕΕ για τα προϊόντα (π.χ. οδηγίες για τα μηχανήματα και την ασφάλεια των παιχνιδιών) προκειμένου να διασφαλιστεί αφενός ότι οι καταναλωτές προστατεύονται από βλάβες, αφετέρου ότι οι κατασκευαστές είναι σαφείς σχετικά με τις υποχρεώσεις τους και οι χρήστες ενημερώνονται για τον τρόπο χρήσης αυτών των προϊόντων.

-Η οδηγία για την ευθύνη λόγω προϊόντων, η οποία εγκρίθηκε πριν από 30 χρόνια, θα πρέπει επίσης να επικαιροποιηθεί ώστε να προσαρμοστούν οι έννοιες όπως η «ζημία» του προϊόντος και το «ελάττωμα» καθώς και οι κανόνες που διέπουν το βάρος της απόδειξης.