Η πρωτοβουλία της Επιτροπής “Ελλάδα 2021” για τη δημιουργία ενός forum για την Ελλάδα του 2040 έφερε κοντά τους μεγαλύτερους θεσμικούς φορείς της χώρας, οι οποίοι εκπροσωπούν τόσο παραγωγικούς κλάδους, όσο και κοινωνικές ομάδες, προκειμένου να αξιολογήσουν και να προτείνουν αναγκαίες παρεμβάσεις και πρωτοβουλίες, ώστε να έχει η χώρα τα απαραίτητα εφόδια για να ανταποκριθεί στις μελλοντικές προκλήσεις.

Η έκθεση, με τίτλο “H ψηφιακή Ελλάδα το 2040”, αποτέλεσε την προσέγγιση του ΣΕΠΕ, ο οποίος, ανταποκρινόμενος στο κάλεσμα και με τη συμβολή των μελών του, παρουσίασε την τρέχουσα κατάσταση και τις κυριότερες προκλήσεις για το μέλλον και προτείνει μια σειρά από δράσεις, παρεμβάσεις και πρωτοβουλίες, οι οποίες θα μπορούσαν να συμβάλουν στη διαμόρφωση μιας επιτυχημένης πορείας για την ανάπτυξη της χώρας, ενισχύοντας την ανταγωνιστικότητά της σε παγκόσμιο επίπεδο και, ταυτόχρονα, βελτιώνοντας το βιοτικό επίπεδο όλων των πολιτών.

Η έκθεση επικεντρώνεται σε 12 κλάδους της οικονομίας, οι οποίοι έχουν και αναμένεται ότι θα εξακολουθήσουν να έχουν σημαντικό ρόλο τις προσεχείς δεκαετίες, και προτείνει επιμέρους παρεμβάσεις, οι οποίες θα δώσουν ώθηση στη βελτίωση του ανθρώπινου δυναμικού, των υποδομών και, κατά συνέπεια, στην ανταγωνιστικότητα και στην ανθεκτικότητα της οικονομίας.

Ελλάδα και παγκόσμια ανταγωνιστικότητα

Η ελληνική οικονομία το 2021, σημείο ορόσημο 200 χρόνια από την Ελληνική Επανάσταση, χαρακτηρίζεται από υστέρηση στην παραγωγικότητα και στη συμμετοχή των παραγωγικών συντελεστών, εργασίας και κεφαλαίου, στην οικονομία, παρά την ανελλιπή συμμετοχή της Ελλάδας στους κεντρικούς ευρωπαϊκούς οικονομικούς θεσμούς (Ευρωπαϊκή Ένωση και Ευρωζώνη).

Η χαμηλή παραγωγικότητα περιορίζει σε μεγάλο βαθμό την οικονομική ανάπτυξη της χώρας, με αποτέλεσμα να δημιουργείται ένα μεγάλο χάσμα παραγωγικότητας μεταξύ της Ελλάδας και του μέσου όρου των χωρών της Ε.Ε., με αρνητικές συνέπειες για την ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονομίας. Παράλληλα, οι συγκριτικά χαμηλές επενδύσεις στην έρευνα και την ανάπτυξη και στις ψηφιακές τεχνολογίες υπονομεύουν την ανταγωνιστικότητα και την παραγωγικότητα των ελληνικών επιχειρήσεων.

Ωστόσο, όπως διαπιστώνεται σε εθνικά στρατηγικά κείμενα, όπως το «Σχέδιο Ανάπτυξης για την Ελληνική Οικονομία», κατά τα τρία διαδοχικά προγράμματα προσαρμογής της προηγούμενης δεκαετίας επήλθε εξισορρόπηση των δίδυμων ελλειμμάτων, δημοσιονομικού ισοζυγίου και ισοζυγίου πληρωμών, ενώ υπήρξε βελτίωση της ανταγωνιστικότητας, μέσω της μείωσης του μοναδιαίου κόστους εργασίας, και τελικά ανάκτηση της πρόσβασης της χώρας στις διεθνείς αγορές για τη χρηματοδότησή της.

Η βελτίωση της ανταγωνιστικής θέσης της Ελλάδας, σε όρους παγκόσμιας ανταγωνιστικότητας, έχει ως αποτέλεσμα τη σταδιακή άνοδό της στη διεθνή κατάταξη, αποδεικνύοντας τις δυνατότητες που υπάρχουν για περαιτέρω βελτίωση στο μέλλον.

Το όραμα για την ψηφιακή Ελλάδα το 2040

Το όραμα για την Ελλάδα του 2040 θα αποτελέσει και τον οδηγό για την πορεία της χώρας τα επόμενα χρόνια, ώστε να δημιουργηθούν οι κατάλληλες συνθήκες και υποδομές, λαμβάνοντας υπόψη και το ευρύτερο ευρωπαϊκό πλαίσιο.

Στόχος είναι να παρουσιαστεί το όραμα για όλους τους τομείς της οικονομίας και της κοινωνίας, όπου ο ψηφιακός μετασχηματισμός θα διαδραματίσει ουσιαστικό ρόλο (παιδεία, υγεία, διακυβέρνηση, άμυνα, ασφάλεια, κυκλική οικονομία, περιβάλλον, κ.ά.).

Το όραμα συνίσταται στο ότι θέλουμε η Ελλάδα να επιτύχει μια σταθερή και βιώσιμη ανάπτυξη, με υποδομές και ανθρώπινο δυναμικό που θα την κάνουν ανταγωνιστική, με θεσμικό και οικονομικό περιβάλλον που θα αποτελεί πανευρωπαϊκό κέντρο ενδιαφέροντος και πόλο έλξης για την παγκόσμια επιχειρηματική κοινότητα.

Το μέλλον θα εξαρτηθεί από την αξιοποίηση των ευκαιριών για τη διαμόρφωση ενός νέου οικονομικού μοντέλου μέσα από σημαντικές μεταρρυθμιστικές προσπάθειες, οι οποίες θα ανοίξουν τον δρόμο για νέες επενδύσεις, που θα ευνοούν τόσο τις νέες όσο και τις ήδη υπάρχουσες επιχειρήσεις. Τα επόμενα χρόνια αναμένεται ότι θα επιτευχθεί βιώσιμη ανάπτυξη σε κρίσιμους κλάδους της οικονομίας, όπως ο τουρισμός, οι Τεχνολογίες Πληροφορικής και Επικοινωνιών (ΤΠΕ), η ενέργεια, οι περιβαλλοντικές επιστήμες, ο κλάδος των τροφίμων, των ποτών και της γεωργίας, οι μεταφορές, καθώς και οι επιστήμες υγείας.

Χάρη στην ανάπτυξη της οικονομίας, σε συνδυασμό με υψηλού επιπέδου ανθρώπινο δυναμικό, σύγχρονες υποδομές και τη γεωστρατηγική θέση της Ελλάδας, αναμένεται ότι θα υπάρξει σημαντική βελτίωση στην ανταγωνιστικότητα της χώρας, και έτσι θα συγκεντρωθεί αυξημένο επενδυτικό ενδιαφέρον.

Το όραμα για το 2040 αναλύεται σε 12 στρατηγικές παρεμβάσεις για τη χώρα μας, οι οποίες, με “κοινό παρονομαστή” τον ψηφιακό μετασχηματισμό, αναμένεται να επιφέρουν οριζόντια πλεονεκτήματα στην ανάπτυξη, στην αειφορία, στην οικονομία και στην κοινωνία, όχι μόνο βελτιώνοντας την ανταγωνιστικότητά της, αλλά δημιουργώντας καλύτερες συνθήκες ζωής για όλους.

1. Δημιουργία μιας “ψηφιακά έτοιμης” κοινωνίας
2. Δημιουργώντας το “Mέλλον της εργασίας”
3. Η Ελλάδα, παγκόσμιο Hub για υψηλής αξίας επιχειρηματικές υπηρεσίες
4. Ανάπτυξη μιας ανθρωποκεντρικής κυβέρνησης
5. Ανάπτυξη έξυπνων, βιώσιμων πόλεων και περιφερειών
6. Ανάπτυξη έξυπνης βιομηχανίας
7. Το μέλλον της Υγείας
8. Το μέλλον των αλυσίδων εφοδιασμού 
9. VII. Το μέλλον της Υγείας
10. Το μέλλον των αλυσίδων εφοδιασμού
11. Καινοτομία και επιχειρηματικότητα
12. Το μέλλον της αγροδιατροφής
13. Έξυπνος” τουρισμός
14. Έξυπνη” ενέργεια

Στοχεύοντας στο μέλλον, πρέπει κανείς να λαμβάνει πάντα υπόψη πού βρίσκεται, πού θέλει να πάει και με ποιον τρόπο θα φτάσει εκεί. Η έκθεση ανέλυσε την ελληνική πραγματικότητα του 2021, λαμβάνοντας υπόψη τόσο τα πλεονεκτήματα και τις αδυναμίες, όσο και τις αντίστοιχες ευκαιρίες και απειλές για τους πιο δυναμικούς κλάδους της οικονομίας. 

Μέσα από το πρίσμα των επιστημονικών εξελίξεων και των νέων τεχνολογιών, προτείνονται τρόποι οι οποίοι θα δώσουν ώθηση στην ανάπτυξη, στην καινοτομία, στην ανταγωνιστικότητα και στη βιωσιμότητα της οικονομίας και της κοινωνίας. 

Ο ρόλος των επιχειρήσεων, των δημόσιων φορέων και της κοινωνίας είναι καταλυτικός για τη μελλοντική πορεία της χώρας. 

Με την υιοθέτηση των ψηφιακών τεχνολογιών, την απόκτηση της κατάλληλης εκπαίδευσης και κατάρτισης για το ανθρώπινο δυναμικό και την παροχή εξειδικευμένων υπηρεσιών και προϊόντων δημιουργούνται οι κατάλληλες προϋποθέσεις για ένα βιώσιμο και ανταγωνιστικό επιχειρηματικό περιβάλλον. 

Με την ενίσχυση των μέτρων για την προώθηση της αειφορίας και της βιωσιμότητας, μέσα από τη χρήση έξυπνων και οικολογικών τεχνολογιών, θα διασφαλιστεί και η βιώσιμη ανάπτυξη, τόσο στα αστικά κέντρα, όσο και στην περιφέρεια, και θα βελτιωθεί το βιοτικό επίπεδο όλων των πολιτών.

Οι τεχνολογίες πληροφορικής και επικοινωνιών, με τις βελτιωμένες υποδομές και τη συνδεσιμότητα 5G, ανοίγουν τον δρόμο για τη δημιουργία νέων προϊόντων και υπηρεσιών, που με τη σειρά τους θα δώσουν ώθηση στην επιχειρηματικότητα και θα δημιουργήσουν νέες θέσεις εργασίας. 

Με την προϋπόθεση ότι θα γίνει σωστή αξιοποίησή τους, τα παραπάνω μπορούν να δώσουν στη χώρα μας ηγετική θέση, όχι μόνο στην περιοχή της Νοτιοανατολικής Ευρώπης αλλά και παγκόσμια.