Στη θέσπιση “Κώδικα Δεοντολογίας”, που θα θέτει κανόνες για τη χρήση τεχνολογιών, όπως η τεχνητή νοημοσύνη ή τα ρομπότ, προσανατολίζεται η Ευρώπη. Η Ένωση, επιχειρώντας να καθορίσει τη στάση της έναντι της επανάστασης, που φέρνουν οι νέες αυτές τεχνολογίες, επιχειρεί να θέσει κανόνες στη λειτουργία τους. Σε αυτήν τη λογική, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο (στην επιτροπή Νομικών) ψήφισε ήδη έκθεση, με την οποία ζητά από την Επιτροπή να προτείνει κανόνες για τη ρύθμιση των νομικών και ηθικών ζητημάτων, που προκύπτουν από τη χρήση τους. Με την έκθεση του, στην ουσία, το Κοινοβούλιο ζητά να δημιουργηθεί ένα νομικό πλαίσιο για τα ρομπότ, που ήδη βρίσκονται στην αγορά ή θα γίνουν διαθέσιμα τα επόμενα 10 με 15 χρόνια. Μάλιστα, οι Ευρωβουλευτές ζητούν από την Επιτροπή να προωθήσει άμεσα το θέμα, σημειώνοντας ότι είναι ανάγκη να θεσπιστούν κοινές ευρωπαϊκές αρχές και νομικό πλαίσιο πριν το κάθε κράτος - μέλος θεσπίσει τους δικούς του διαφορετικούς κανόνες.

Κανόνες για τη χρήση τεχνολογιών, όπως η τεχνητή νοημοσύνη και η ρομποτική, ώστε να λυθούν νομικά και ηθικά ζητήματαΗ Ευρώπη έχει έναν ακόμη λόγο να επείγεται να θέσει κανόνες στην αγορά της ρομποτικής, εκτιμώντας ότι η τυποποίηση θα λειτουργήσει προς το συμφέρον της αγοράς. Σήμερα, η Ευρώπη έχει μια καλή θέση στην αγορά της ρομποτικής, αλλά αντιμετωπίζει τον έντονο διεθνή ανταγωνισμό και οφείλει να οργανώσει τη βιομηχανία, αν θέλει να παραμείνει στην πρώτη γραμμή.

Σε αυτήν τη λογική, οι ευρωβουλευτές παροτρύνουν την Επιτροπή να εξετάσει την προοπτική δημιουργίας ενός νέου ευρωπαϊκού Οργανισμού ειδικά για τη Ρομποτική και την Τεχνητή Νοημοσύνη και να επεξεργαστεί έναν “Κώδικα Ηθικής Συμπεριφοράς”.

Οι ευρωβουλευτές παροτρύνουν την Επιτροπή να εξετάσει το ενδεχόμενο δημιουργίας ενός ευρωπαϊκού οργανισμού για τη ρομποτική και την τεχνητή νοημοσύνη. Η Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου θα κληθεί να ψηφίσει επί του σχεδίου των σχετικών προτάσεων το Φεβρουάριο. Το σχέδιο θα πρέπει να εγκριθεί από την απόλυτη πλειοψηφία, σύμφωνα με τη νομοθετική διαδικασία. 

Ηλεκτρονική ταυτότητα
Η σχετική έκθεση, η οποία εγκρίθηκε με 17 ψήφους υπέρ, 2 κατά και 2 αποχές, εξετάζει τα θέματα που σχετίζονται με τη ρομποτική, όπως η ευθύνη, η ασφάλεια και οι αλλαγές στην αγορά εργασίας. Ασχολείται με ζητήματα, όπως το κατά πόσο τα ρομπότ θα πρέπει να έχουν νομική υπόσταση, ένα είδος ηλεκτρονικής ταυτότητας. Όπως εξηγεί η εισηγήτρια της έκθεσης Μάντι Ντελβό, με συνέντευξή της στην ιστοσελίδα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, η επόμενη γενιά ρομπότ θα έχει την ικανότητα αυτόνομης μάθησης, με πιο πρόσφατο παράδειγμα τα αυτόνομα οχήματα, τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη, τα ρομπότ που χρησιμοποιούνται στη βιομηχανία, στην ψυχαγωγία, στη γεωργία.

“Όταν εμφανιστούν τα ρομπότ αυτόνομης μάθησης, θα πρέπει να βρεθούν κάποιες λύσεις και εμείς ζητάμε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να μελετήσει, ήδη, κάποιες επιλογές. Μια από αυτές θα μπορούσε να είναι η θέσπιση καταχώρησης των εξελιγμένων ρομπότ βάσει των κριτηρίων για την ταξινόμησή τους, με στόχο την ιχνηλασιμότητά τους και τη διευκόλυνση της εφαρμογής περαιτέρω συστάσεων. Το σύστημα καταχώρησης και το μητρώο πρέπει να είναι ενιαία για ολόκληρη την Ένωση. Σύστημα παρόμοιο με αυτό που έχουμε τώρα για τις επιχειρήσεις”. 

Αυτόνομα οχήματα
Ένα σημείο, στο οποίο στέκεται ιδιαίτερα η έκθεση και ζητά την άμεση παρέμβαση της Επιτροπής, είναι η αυτόνομη οδήγηση, Οι ευρωβουλευτές ζητούν υποχρεωτικό σύστημα ασφάλισης και ένα ταμείο, ώστε να εξασφαλιστεί ότι τα θύματα θα αποζημιώνονται πλήρως σε περιπτώσεις ατυχημάτων, που προκαλούνται από αυτοκίνητα χωρίς οδηγό. 

Επιπλέον, οι ευρωβουλευτές επιδιώκουν να λύσουν μια σειρά από ζητήματα, που μπορεί να προκύψουν από τη χρήση των ρομπότ. Για παράδειγμα, ποιος θα θεωρείτε υπεύθυνος για τυχόν βλάβες που θα προκαλέσουν τα ρομπότ (ο ιδιοκτήτης, ο κατασκευαστής, ο σχεδιαστής ή ο προγραμματιστής).

Η εισηγήτρια της έκθεσης απαντά ότι υπάρχουν δύο επιλογές: “σύμφωνα με την αρχή της αντικειμενικής ευθύνης, θα πρέπει να είναι ο κατασκευαστής ο υπεύθυνος, γιατί αυτός είναι υπεύθυνος για τον περιορισμό της πιθανότητας βλάβης. Μετά μπορεί να στραφεί εναντίον των παρόχων του προϊόντος. Η άλλη επιλογή είναι η διεξαγωγή δοκιμών στα ρομπότ σε συνθήκες προσομοίωσης της πραγματικότητας για τον εντοπισμό και την αξιολόγηση των κινδύνων που αυτά συνιστούν”. 

Ένας άλλος τομέας που πρέπει να δοθεί βαρύτητα, είναι η ασφάλεια των χρηστών: “στον τομέα της ευθύνης, οι πελάτες θα πρέπει να είναι βέβαιοι ότι είναι ασφαλισμένοι σε περίπτωση πρόκλησης βλάβης. Το μεγάλο ζήτημα είναι η προστασία της ασφάλειας και των δεδομένων. Τα ρομπότ δεν μπορούν να λειτουργήσουν χωρίς ανταλλαγή δεδομένων, επομένως προκύπτει το ερώτημα για το ποιος θα έχει πρόσβαση σε αυτά τα δεδομένα”, τονίζει η εισηγήτρια της έκθεσης.