Βραδύτερος, σε σχέση με τους Ευρωπαίους εταίρους της, παραμένει ο ψηφιακός βηματισμός της Ελλάδας, με τη χώρα μας να παραμένει το τρίτο λιγότερο αναπτυγμένο ψηφιακά κράτος της Ε.Ε. Το ψηφιακό έλλειμμα αποτυπώνει ο Δείκτης Ψηφιακής Οικονομίας και Κοινωνίας (Digital Economy and Society Index-DESI). Σύμφωνα με το DESI η Ελλάδα παραμένει για το 2016 - όπως και στην αξιολόγηση του 2015 - στην 26η θέση της ευρωπαϊκής κατάταξης, με συνολική βαθμολογία 0,37.

Η Ελλάδα παραμένει η τρίτη λιγότερο αναπτυγμένη ψηφιακά χώρα της Ε.Ε. - Στην 26η θέση μεταξύ των 28 κρατών - μελών, σύμφωνα με το Digital Economy and Society Index 2015Οι εθνικές μας επιδόσεις τόσο στο DESI, όσο και στους επιμέρους ψηφιακούς δείκτες, όχι μόνο υπολείπονται του Κοινοτικού μέσου όρου, αλλά στις περισσότερες περιπτώσεις η Ελλάδα βρίσκεται στα …μετόπισθεν της Ευρώπης.

Συγκεκριμένα, η ευρωπαϊκή αξιολόγηση κατατάσσει την Ελλάδα στην ομάδα των χωρών που “παρουσιάζουν υστέρηση”, σημειώνοντας ότι αυτή η “κατάσταση συνιστά τροχοπέδη στην ανάπτυξη της ψηφιακής οικονομίας”. Οι χώρες που “παρουσιάζουν υστέρηση” είναι αυτές αφενός με επιδόσεις κάτω του μέσου όρου και αφετέρου με ρυθμό βελτίωσης το 2016 έναντι του 2015 κάτω του ευρωπαϊκού (σ.σ. στην ίδια κατηγορία με την Ελλάδα ανήκει η Βουλγαρία, η Κύπρος, η Τσεχία, η Γαλλία, η Ουγγαρία, η Πολωνία και η Σλοβακία).

Ο Digital Economy and Society Index αξιολογεί τις εθνικές επιδόσεις των χωρών με βάση έξι παράγοντες: Συνδεσιμότητα, Ανθρώπινο Κεφάλαιο, Χρήση του Διαδικτύου, Ενσωμάτωση της Ψηφιακής Τεχνολογίας, Ψηφιακές Δημόσιες Υπηρεσίες και Έρευνα - Ανάπτυξη (R&D).

Τα στοιχεία, που δημοσιοποίησε χθες η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, δείχνουν ότι η Ελλάδα, σε σχέση με πέρσι, πετυχαίνει μεν πρόοδο σε κάποιους επιμέρους ψηφιακούς δείκτες, όπως αυτόν της Συνδεσιμότητας ή του Ανθρώπινου Κεφαλαίου, χωρίς αυτές οι επιδόσεις να μπορούν να διαφοροποιήσουν τη συνολική εικόνα.

Γενική εικόνα
Σύμφωνα με τα στοιχεία, παρά το γεγονός ότι το 99% των ελληνικών νοικοκυριών έχει πρόσβαση σε σταθερές ευρυζωνικές υπηρεσίες, το 34% δεν έχει ακόμη συνδρομή σε αυτές. Η χώρα υστερεί και στο επίπεδο των ψηφιακών δεξιοτήτων του πληθυσμού, καθώς μόνο το 63% είναι τακτικοί χρήστες του Διαδικτύου, ενώ το 30% δεν έχει χρησιμοποιήσει ποτέ το Ίντερνετ. Επίσης, οι περισσότεροι Έλληνες εξακολουθούν να μην πραγματοποιούν ηλεκτρονικές αγορές ή ηλεκτρονικές συναλλαγές. Η έκθεση αναδεικνύει ως πρόκληση για την Ελλάδα τις διαδικτυακές δημόσιες υπηρεσίες, καθώς σήμερα η χώρα είναι μεταξύ των τελευταίων στην Ε.Ε. Για παράδειγμα, αν και το 37% των χρηστών του Διαδικτύου έχει ανταλλάξει συμπληρωμένα έντυπα με τη δημόσια διοίκηση μέσω Διαδικτύου, η βαθμολογία της Ελλάδας σε αυτόν τον τομέα είναι η χαμηλότερη από το μέσο όρο της Ε.Ε.

Επιμέρους δείκτες
Αναλυτικά, σε ό,τι αφορά τη Συνδεσιμότητα, η Ελλάδα παραμένει (για το 2016) στην 26η θέση της Ε.Ε., συγκεντρώνοντας βαθμολογία 0,42. Αν και το 99% των ελληνικών νοικοκυριών καλύπτεται από σταθερές ευρυζωνικές γραμμές, πρόσβαση σε δίκτυα Νέας Γενιάς (Next-generation Access -NGA), που εξασφαλίζουν ταχύτητες τουλάχιστον 30 Mbps download, έχει μόλις το 36% των σπιτιών.

Σύμφωνα με την έκθεση, η Ελλάδα έχει δύο μεγάλες προσκλήσεις στον τομέα της Συνδεσιμότητας. Αρχικά να αυξήσει τον αριθμό των συνδρομητών σε broadband υπηρεσίες, καθώς σήμερα μόνο το 66% των καταναλωτών είναι συνδρομητές σε σταθερές ευρυζωνικές υπηρεσίες, ενώ αντιστοιχούν μόνο 44 συνδρομητές σε mobile broadband ανά εκατό κατοίκους. Το δεύτερο στοίχημα συνδέεται με τις ταχύτητες του Διαδικτύου, ώστε - όπως διαπιστώνει η έκθεση - να μπορέσουν να εκμεταλλευθούν οι Έλληνες πολίτες τα οφέλη της ψηφιακής οικονομίας.

Όσον αφορά το Ανθρώπινο Κεφάλαιο η Ελλάδα, με βαθμολογία 0,38, καταλαμβάνει, επίσης, την 26η θέση μεταξύ των χωρών της Ε.Ε., θέση την οποία κατείχε και το 2015. Όπως αναφέρει σχετικά η Επιτροπή, η Ελλάδα, για να επιτύχει την ψηφιακή ανάπτυξη σε οικονομικό και κοινωνικό επίπεδο είναι ανάγκη να ενισχύσει τη σχέση των πολιτών της με το Διαδίκτυο.

Σύμφωνα με όσα σχολιάζουν οι συντάκτες του κειμένου, η Ελλάδα έχει ένα από τα χαμηλότερα ποσοστά χρήση του Internet στην Ε.Ε. (63%), ενώ το 30% του πληθυσμού δεν έχει κάνει ποτέ χρήση (16,4% ο μέσος Κοινοτικός όρος). Αυτό σημαίνει ότι, περίπου, το ένα τρίτο του πληθυσμού δεν μπορεί να επωφεληθεί από τις δυνατότητες που παρέχει στο Διαδίκτυο.

Επίσης, μόνο το 44% των Ελλήνων διαθέτει τουλάχιστον ένα βασικό επίπεδο ψηφιακών δεξιοτήτων, την ίδια στιγμή που η χώρα έχει το δεύτερο χαμηλότερο ποσοστό ειδικών σε ΤΠΕ στο σύνολο του εργατικού δυναμικού της μεταξύ όλων των χωρών της ΕΕ (1,3%). Επίσης, έχει χαμηλότερες επιδόσεις σε σχέση με το μέσο όρο της Ε.Ε. όσον αφορά τους πτυχιούχους STEM (θετικών επιστημών, τεχνολογίας, μηχανικής και μαθηματικών), με το 1,6% των Ελλήνων ηλικίας 20-29 ετών να έχουν πτυχίο σε αυτό το αντικείμενο.

Χρήση Διαδικτύου
Στη Χρήση του Διαδικτύου, δείκτης που μετρά που αφιερώνουν οι χρήστες το χρόνο τους κατά την περιήγηση στο Διαδίκτυο, η Ελλάδα βαθμολογείται με 0,37 και βρίσκεται στην 26η θέση μεταξύ των χωρών της Ε.Ε. για το 2016, από την 25η το 2015. Οι επιδόσεις της Ελλάδας, που την κρατούν χαμηλά στην κατάταξη, σχετίζονται με τη χαμηλή δραστηριότητα στο online banking και το online shopping. Τα ποσοστά των Ελλήνων, που χρησιμοποιούν ηλεκτρονικές τραπεζικές υπηρεσίες (21%) ή πραγματοποιούν ηλεκτρονικές αγορές (47%) είναι πολύ χαμηλότερα από το μέσο όρο της Ε.Ε. (57% και 65% αντίστοιχα).

Ψηφιακή τεχνολογία στις επιχειρήσεις
Στο δείκτη Ενσωμάτωση της Ψηφιακής Τεχνολογίας από τις Επιχειρήσεις η Ελλάδα έχει καλύτερες - σε σύγκριση με τις άλλες παραμέτρους - επιδόσεις, δεδομένου ότι βρίσκεται στην 24η θέση μεταξύ των χωρών της Ε.Ε. (πάντως, η χώρα είχε καταφέρει να καταλάβει μέχρι και την 22η θέση το 2015).

Συνολικά, το ποσοστό των επιχειρήσεων, που χρησιμοποιούν τεχνολογίες, όπως η ηλεκτρονική ανταλλαγή πληροφοριών (37%) και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης (18%) είναι πολύ κοντά στον μέσο όρο της ΕΕ (36% και 18% αντίστοιχα).

Ωστόσο, δεν υπάρχουν πολλές ελληνικές επιχειρήσεις που χρησιμοποιούν RFID (2,6%), ηλεκτρονικά τιμολόγια (4,1% το 2014) ή υπηρεσίες υπολογιστικού νέφους (6,5%). Πολύ λίγες ΜμΕ στην Ελλάδα πραγματοποιούν πωλήσεις μέσω Διαδικτύου (6,1%) και ακόμη λιγότερες πραγματοποιούν διαδικτυακές πωλήσεις σε άλλα κράτη - μέλη της Ε.Ε. (3,4%). Να σημειωθεί ότι και στους δύο τομείς σημειώθηκε επιδείνωση σε σχέση με πέρσι.

Ψηφιακές Δημόσιες Υπηρεσίες
Οι Ψηφιακές Δημόσιες Υπηρεσίες είναι ο τομέας που η Ελλάδα έχει την καλύτερη επίδοση - σε σχέση με τους άλλους επιμέρους δείκτες- καθώς βρίσκεται στην 20η θέση. Ωστόσο, η θέση της χώρας σε αυτόν τον τομέα ελάχιστα βελτιώθηκε σε σχέση με πέρσι. Ωστόσο, η Ελλάδα πέτυχε να υπερβεί το μέσο Κοινοτικό όρο, όσον αφορά το ποσοστό των χρηστών του Διαδικτύου που έχουν υποβάλει online συμπληρωμένα έντυπα στη δημόσια διοίκηση (37%).

Ευρωπαϊκές επιδόσεις
Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, ο Δείκτης Ψηφιακής Οικονομίας και Κοινωνίας (DESI) δείχνει ότι η Ε.Ε. σημειώνει μεν πρόοδο, αλλά με αργό ρυθμό. Η βαθμολογία της Ε.Ε. συνολικά είναι 0,52 με μέγιστο το 1, δηλαδή είναι βελτιωμένη σε σχέση με πέρσι, που ήταν 0,5.

Σύμφωνα με τα στοιχεία του Δείκτη, η Δανία, οι Κάτω Χώρες, η Σουηδία και η Φινλανδία συνεχίζουν να κατέχουν τα πρωτεία στην κατάταξη του DESI. Στην αξιολόγηση του 2016 όλες οι χώρες, εκτός από τη Σουηδία, βελτίωσαν τη βαθμολογία τους.

Οι Κάτω Χώρες, η Εσθονία, η Γερμανία, η Μάλτα, η Αυστρία και η Πορτογαλία είναι εκείνες που αναπτύσσονται ταχύτερα και σημειώνουν τη μεγαλύτερη πρόοδο.

“Απαιτούνται μέτρα για να κατακτηθούν οι πρώτες θέσεις παγκοσμίως. Η Ε.Ε. στο σύνολο της πρέπει να κάνει σημαντικές προσπάθειες, ώστε να ηγηθεί σε παγκόσμιο επίπεδο”, επισημαίνει η Επιτροπή.

Σύμφωνα με τα στοιχεία του DESI, σε επίπεδο Ε.Ε., παρά την πρόοδο που σημειώθηκε, η Συνδεσιμότητα πρέπει να βελτιωθεί  μακροπρόθεσμα:  το 71% των ευρωπαϊκών νοικοκυριών μπορεί να έχει πρόσβαση σε ευρυζωνικές υπηρεσίες υψηλών ταχυτήτων (τουλάχιστον 30Mbps) σε σύγκριση με το 62% τον προηγούμενο χρόνο. Πάντως, ο αριθμός των κινητών ευρυζωνικών συνδρομών αυξάνει ταχέως, από 64 συνδρομές ανά 100 Ευρωπαίους το 2014 σε 75 σήμερα.

Τα ίδια στοιχεία αναδεικνύουν την ανάγκη βελτίωσης των Ψηφιακών Δεξιοτήτων: ενώ ο αριθμός των πτυχιούχων θετικών επιστημών, τεχνολογίας, μηχανικής και μαθηματικών (STEM) αυξήθηκε ελαφρά στην Ε.Ε., οι μισοί σχεδόν Ευρωπαίοι (45%) δεν διαθέτουν βασικές ψηφιακές δεξιότητες (αποστολή ηλεκτρονικών μηνυμάτων, χρησιμοποίηση εργαλείων επεξεργασίας ή εγκατάσταση νέων συσκευών).

Το Ηλεκτρονικό Εμπόριο παραμένει μια χαμένη ευκαιρία για τις μικρότερες επιχειρήσεις: το 65% των χρηστών του Διαδικτύου στην Ευρώπη πραγματοποιούν ηλεκτρονικές αγορές. Ωστόσο, μόνο το 16% των ΜμΕ πωλούν μέσω Διαδικτύου, εκ των οποίων λιγότερες από τις μισές πραγματοποιούν διασυνοριακές πωλήσεις (7,5%).

Τέλος, διαπιστώνεται ότι, ενώ υπάρχουν περισσότερες διαδικτυακές δημόσιες υπηρεσίες, αυτές υποχρησιμοποιούνται: οι δείκτες δείχνουν ότι οι δημόσιες αρχές παρέχουν ένα ευρύτερο φάσμα υπηρεσιών μέσω του διαδικτύου (π.χ. οι πολίτες μπορούν να χρησιμοποιούν το Διαδίκτυο για να δηλώνουν την αλλαγή κατοικίας τους, τη γέννηση ενός παιδιού και άλλα σημαντικά γεγονότα). Ωστόσο, ο αριθμός των χρηστών του διαδικτύου, που επικοινωνούν με τις αρχές ηλεκτρονικά, παραμένει στάσιμος (32%).