Σαφέστατη ώθηση των ανέπαφων συναλλαγών στην Ελλάδα έφερε η πανδημία, με περισσότερους από 1 στους 2 πολίτες (53%) να χρησιμοποιούν περισσότερο τις contactless πληρωμές με κάρτα στη διάρκεια της υγειονομικής κρίσης. Επιπλέον, αν και το ήμισυ περίπου των πολιτών αναφέρει ότι συνέχισε να χρησιμοποιεί τα μετρητά, όπως και πριν την πανδημία, το 33% υποστήριξε ότι τα χρησιμοποιεί με μικρότερη συχνότητα.

Η αξία των πληρωμών με κάρτα στην Ελλάδα ανήλθε το 2020 σε €35 δισ., έναντι €24 δισ. το 2019, παρουσιάζοντας αύξηση 44%Την παραπάνω εικόνα αποτυπώνει η έρευνα για την επίδραση της πανδημίας στη χρήση των μετρητών και τις συνήθειες πληρωμών στη ζώνη του ευρώ, που διεξήγαγε η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (IMPACT survey). Την έρευνα επικαλείται η Τράπεζα της Ελλάδος στην ενδιάμεση έκθεση της για τη νομισματική πολιτική το 2021, την οποία δημοσιοποίησε χθες. 

Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της εν λόγω έρευνας, οι πιο σημαντικοί λόγοι που ώθησαν τους Έλληνες σε λιγότερο συχνή χρήση των μετρητών είναι η μεγαλύτερη ευκολία, που προσδόθηκε στη χρήση των online τρόπων πληρωμής. Επίσης, ο πιθανός κίνδυνος μόλυνσης μέσω των μετρητών ή της φυσικής εγγύτητας στο ταμείο, αλλά και η προτροπή από την κυβέρνηση και τους δημόσιους φορείς για μεγαλύτερη χρήση ηλεκτρονικών πληρωμών ή και η δυσκολία που παρουσίαζε η ανάληψη μετρητών την περίοδο αυτή. 

Εκτοξεύθηκαν οι πληρωμές με κάρτα
Η συχνότερη χρήση των συναλλαγών με κάρτα επιβεβαιώνεται και από τα στατιστικά στοιχεία των πληρωμών, σύμφωνα με τα οποία η αξία των εγχώριων πληρωμών με κάρτα διαμορφώθηκε το 2020 σε €35 δισ., έναντι €24 δισ. το 2019. Πρόκειται για μια αύξηση κατά 44% σε ετήσια βάση αύξηση (ή 39% με βάση τον αριθμό των πληρωμών αυτών). 

“Η χρήση των πληρωμών με - χρεωστικές κυρίως - κάρτες είχε επεκταθεί γρήγορα τη διετία 2015-2016 λόγω των περιορισμών που επιβλήθηκαν στις αναλήψεις μετρητών από τραπεζικούς λογαριασμούς τον Ιούνιο του 2015 και της θεσμοθέτησης στη συνέχεια σχετικών κινήτρων για την προώθηση των ηλεκτρονικών συναλλαγών”, αναφέρει η ΤτΕ. 

Ειδικότερα, το 2016 η αξία των εγχώριων πληρωμών με κάρτα είχε σημειώσει ρυθμό αύξησης 82% (ή 128% με βάση τον αριθμό πληρωμών), Στη συνέχεια, ωστόσο, μέχρι το 2018 και το 2019, ο ρυθμός αυτός είχε σταθεροποιηθεί σε χαμηλότερα επίπεδα, της τάξης του 10% σε όρους αξίας και 25% σε αριθμό.

Είναι, επίσης, χαρακτηριστικό ότι οι πληρωμές με κάρτα, που πραγματοποιήθηκαν με φυσική παρουσία σε φυσικό τερματικό EFTPOS ανήλθαν το 2020 σε €28,7 δισ., αυξημένες κατά 29% σε σχέση με το προηγούμενο έτος. Η αντίστοιχη αξία εκείνων που πραγματοποιήθηκαν εξ αποστάσεως ανήλθε σε €6,8 δισ. το 2020, αυξημένη κατά 71% έναντι του προηγούμενου έτους.

Υπό διωγμό τα μετρητά
Κατά συνέπεια, ο λόγος μετρητών - καρτών (cash-card ratio), που θεωρείται ενδεικτικός της προτίμησης των καταναλωτών για συναλλαγές με μετρητά σε σχέση με τις πληρωμές με κάρτα και ο οποίος καταγράφει πτωτική τάση εδώ και αρκετά έτη, συνέχισε να υποχωρεί με εντονότερο ρυθμό το 2020. Αυτό υποδηλώνει συνολικά ενίσχυση της προτίμησης για πληρωμές με κάρτα έναντι των μετρητών κατά την πανδημία. 

Ειδικότερα, ο λόγος μετρητών - καρτών, αφού υποχώρησε από 85% το 2015 σε 63% το 2019, μειώθηκε περαιτέρω σε 52% το 2020. Επιπρόσθετα, η μέση αξία ανά συναλλαγή με χρεωστική κάρτα, η οποία ακολουθούσε πτωτική πορεία, αυξήθηκε, για πρώτη φορά μετά το 2015, σε €33 περίπου (από €30 το 2019). 

“Λόγω των περιορισμών στην κινητικότητα, οι καταναλωτές πραγματοποίησαν στα σημεία πώλησης αγορές με μικρότερη συχνότητα, αλλά μεγαλύτερης αξίας”, διαπιστώνει η ΤτΕ.