Ένα δίχτυ προστασίας των καταναλωτών, οι οποίοι αντιμετωπίζουν προβλήματα με το ψηφιακό περιεχόμενο ή τις ψηφιακές υπηρεσίες που αποκτούν, δημιουργεί για πρώτη φορά η Ευρωπαϊκή Ένωση με τους πρώτους πανευρωπαϊκούς κανόνες για την προστασία των καταναλωτών, όσον αφορά το ψηφιακό περιεχόμενο (οδηγία για το ψηφιακό περιεχόμενο), τη μουσική, τις ταινίες, τις εφαρμογές, τα παιχνίδια, τα προγράμματα για ηλεκτρονικούς υπολογιστές, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Επί του νέου θεσμικού πλαισίου για τις “ψηφιακές συμβάσεις” υπήρξε προσωρινή συμφωνία ανάμεσα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο.

Για πρώτη φορά, θεσπίζονται κανόνες για τις ψηφιακές συμβάσεις. Καλύπτουν μουσική, ταινίες, εφαρμογές, παιχνίδια, προγράμματαΓια παράδειγμα, σύμφωνα με όσα προβλέπει το κείμενο επί του οποίου συμφώνησαν Κοινοβούλιο και Συμβούλιο, σε περίπτωση ελαττωματικού ψηφιακού περιεχομένου ή υπηρεσίας, εάν δεν είναι δυνατή η αντικατάστασή του σε εύλογο χρονικό διάστημα, ο καταναλωτής δικαιούται μείωση της τιμής ή πλήρη αποζημίωση εντός 14 ημερών.

Με τη νέα νομοθεσία, που προωθείται, σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, οι πολίτες οι οποίοι αγοράζουν ή κάνουν download μουσικής, εφαρμογών, παιχνιδιών ή χρησιμοποιούν υπηρεσίες cloud, θα προστατεύονται εφεξής καλύτερα, στις περιπτώσεις που ένας έμπορος αποτυγχάνει να τους προμηθεύσει το περιεχόμενο ή την υπηρεσία ή παρέχει ένα ελαττωματικό προϊόν. Μάλιστα, οι νέοι κανόνες θα εφαρμόζονται εξίσου τόσο όσον αφορά τους καταναλωτές, που παρέχουν δεδομένα ως αντάλλαγμα για την απόκτηση ψηφιακού περιεχομένου, όσο και σε εκείνους που καταβάλλουν αντίτιμο για την απόκτησή του. 

Ελαττωματικά προϊόντα
Το συμφωνηθέν κείμενο προβλέπει ότι, σε περίπτωση που ένα ελάττωμα παρουσιαστεί μέσα σε ένα έτος από την ημερομηνία αγοράς, τεκμαίρεται ότι υπήρχε ήδη από τότε, χωρίς να χρειάζεται να το αποδείξει ο καταναλωτής (αναστροφή του βάρους της απόδειξης). Όσον αφορά τις συμβάσεις για διαδοχικές προμήθειες, το βάρος απόδειξης φέρει ο έμπορος καθ’ όλη τη διάρκεια της σύμβασης. Εξάλλου, όπως προβλέπεται, η περίοδος εγγύησης για εφάπαξ προμήθειες δεν μπορεί να είναι μικρότερη από τα δύο έτη. Για συμβάσεις που αφορούν διαδοχικές προμήθειες πρέπει να εφαρμόζεται καθ' όλη τη διάρκεια της σύμβασης.

Επίσης, για συνδρομές σε ψηφιακό περιεχόμενο για ορισμένο χρονικό διάστημα, ο έμπορος μπορεί να τροποποιήσει το περιεχόμενο μόνο εάν προβλέπεται ρητά από τη σύμβαση. Σε αυτήν την περίπτωση, ο καταναλωτής ενημερώνεται εκ των προτέρων και έχει το δικαίωμα να καταγγείλει τη σύμβαση εντός προθεσμίας τουλάχιστον 30 ημερών. “Η Οδηγία για το δίκαιο των ψηφιακών συμβάσεων παρέχει ένα ουσιαστικό νομικό πλαίσιο για το ψηφιακό περιεχόμενο στην Ε.Ε.”, σχολίασε ο εισηγητής της Επιτροπής Νομικών Θεμάτων, κ. Axel Voss. 

Χρονοδιάγραμμα
Η σχετική συμφωνία, στην οποία κατέληξαν με το Συμβούλιο, θα επικυρωθεί, όταν επιτευχθεί συμφωνία για τη “δίδυμη” πρόταση, την οδηγία για τις πωλήσεις αγαθών, δεδομένου ότι οι συν-νομοθέτες αποφάσισαν να τα αντιμετωπίσουν τα δύο θέματα ως δέσμη μέτρων. Η προσωρινή συμφωνία θα πρέπει να επιβεβαιωθεί από την Επιτροπή Μονίμων Αντιπροσώπων των κρατών-μελών (Coreper) και τις επιτροπές Εσωτερικής Αγοράς, Προστασίας των Καταναλωτών, Νομικών Υποθέσεων. Στη συνέχεια, θα τεθεί σε ψηφοφορία από την Ολομέλεια και θα υποβληθεί προς έγκριση στο Συμβούλιο Υπουργών της Ε.Ε. 

Προβλήματα
Οι συμβάσεις για την προμήθεια ψηφιακού περιεχομένου και υπηρεσιών ολοκληρώνονται καθημερινά από εκατομμύρια ανθρώπους. Το ψηφιακό περιεχόμενο καλύπτει ένα ευρύ φάσμα αντικειμένων, όπως μουσική, ταινίες, εφαρμογές, παιχνίδια και προγράμματα υπολογιστών. Οι ψηφιακές υπηρεσίες περιλαμβάνουν, για παράδειγμα, υπηρεσίες cloud computing και πλατφόρμες κοινωνικών μέσων. Οι κανόνες της Ε.Ε. για την προστασία των δεδομένων θα εφαρμοστούν πλήρως στο πλαίσιο αυτών των “ψηφιακών συμβάσεων”. Τα προϊόντα με ψηφιακά στοιχεία (π.χ. "έξυπνα" ψυγεία ή συνδεδεμένα ρολόγια) πρέπει να ρυθμίζονται από την οδηγία για τις πωλήσεις αγαθών, για την οποία διεξάγονται διαπραγματεύσεις.